تابلو برق موتورخانه بهعنوان یکی از اجزای اساسی و مهم در سیستمهای الکتریکی صنعتی و ساختمانی شناخته میشود. این تابلوها نقش بسیار مهمی در کنترل و مدیریت موتورها، دیگها، پمپها و سایر تجهیزات الکتریکی دارند. باتوجهبه پیچیدگی و تنوع کاربردهای آنها، نیاز به طراحی و راهاندازی دقیق تابلوهای برق موتورخانه امری حیاتی است که در این مقاله به بررسی جامع پاسخ سوال تابلو برق موتورخانه چیست خواهیم پرداخت.
تابلو برق هوشمند موتورخانه چیست؟
تابلو برق هوشمند موتورخانه، سیستمی است که با استفاده از دادههای دریافتی از سنسورهایی که درون یا خارج از موتورخانه نصب شدهاند و با درنظرگرفتن شرایط محیطی، تجهیزات داخل موتورخانه را به طور هوشمندانه با نیازهای حرارتی داخل ساختمان هماهنگ میکند. استفاده از تابلوهای کنترل موتورخانه، منجربه کاهش مصرف سوخت آن، کاهش هزینههای عملیاتی و نرخ استهلاک تجهیزات میشود. همچنین، این تابلوها تنظیم آسایش حرارتی داخل ساختمان را بهشکلی کاملا استاندارد فراهم خواهند ساخت.
بهطورکلی، تابلوهای کنترل موتورخانه برای اجرای صحیح الکتروموتورها (MCC)، دیگهای بخار، مشعلها، بوسترهای پمپ آبرسانی و آتشنشانی، سیستمهای کنترل دما، تصفیه آب استخر و حفاظت کامل از آنها بهکار میروند تا کنترل بهطور اتوماتیک و بدون نیاز به دخالت انسانی انجام گیرد.
تابلو برق موتورخانه از چه تجهیزاتی تشکیل شده است؟
تابلوهای برق موتورخانهها، از مجموعهای از اجزا تشکیل شدهاند که هر یک از آنها نقشی اساسی در عملکرد این تجهیزات دارند. تقریبا ۸۰ تا ۹۰ درصد از این تجهیزات، برای اجرای موتورهای الکتریکی طراحی شدهاند، درحالیکه بخش دیگر، مربوط به روشنایی و دیگر نیازهای متفاوت است. در این بخش، به بررسی اجزای تابلو برق موتورخانه پرداخته خواهد شد.
کنتاکتور
کنتاکتور، جهت قطع و وصل کردن مدار فرمان از راه دور بهکار میرود. در تابلو برق موتورخانه، از کنتاکتورها برای روشن و خاموشکردن موتورپمپها استفاده میشود. یک کلید روی درب تابلو قرار میگیرد و با چرخاندن آن، کنتاکتور وصل و موتور روشن خواهد شد.
بیمتال و رله
بیمتال و رله، از اجزای تابلو برق موتورخانه هستند. برای محافظت دربرابر عبور جریان بالا، بیمتال با ارسال فرمان قطع در تابلو برق موتورخانه قرار میگیرد. از طرف دیگر، رله عضو همیشگی انواع تابلوها است که جهت ارسال فرمان قطع یا وصل در اثر عوامل مختلف و خطاهای گوناگون ازجمله رلههای کنترل فاز، رلههای کنترل بار، رلههای زمانی یا تایمر و … بهکار میرود.
کلید و تجهیزات اندازهگیری
کلیدها برای قطع و وصل کردن مدار در موارد مورد نیاز ازجمله کلیدهای سلکتوری، غلتکی، پوش باتن، میکروسوئیچ و فلوتر سوئیچ تعریف میشوند. تجهیزات اندازهگیری برای محاسبه پارامترهای متغیر مانند جریان، ولتاژ، توان، فرکانس و کسینوسفی در تابلو برق موتورخانه بهکار میروند. آمپرمتر، ولتمتر، واتمتر، فرکانسمتر و کسینوسفیمتر ازجمله تجهیزات اندازهگیری هستند که در تابلو برق موتورخانه استفاده میشوند.
ترانس جریان و ولتاژ
ترانس جریان و ولتاژ، از دیگر اجزای تابلو برق موتورخانه بهشمار میروند. این ترانسها، جهت کاهش یا افزایش ولتاژ در مدار فرمان استفاده میشوند.
بدنه و ارتباطات
این قسمت فلزی که تجهیزات را محصور میکند، بدنه نام دارد. ارتباط تجهیزات توسط هادیها مانند سیم، شینه، کابلشو و … برقرار میشود. تمامی فعالیتهای قسمتهای وایرینگ و شینهکشی نیز جزئی از دسته ارتباطات بهحساب میآید.
محافظ جان
جهت حفاظت از جان افراد دربرابر خطرات برقگرفتگی و پیشگیری از خطرات جریان نشتی، از کلیدهای حفاظت از خطر برقگرفتگی یا همان محافظ جان استفاده میشود. هنگامی که این وسیله در مدار قرار میگیرد، میتواند به محافظت از افراد دربرابر برقگرفتگی چه در اثر تماس مستقیم چه غیرمستقیم بپردازد.
سیم و کابل و تجهیزات جانبی
سیم و کابل، برای اتصال تجهیزات داخل تابلو برق به یکدیگر و به منبع برق استفاده میشود. علاوهبر اجزای ذکرشده در بالا، تجهیزات جانبی دیگری مانند فیوز، بریکر، لامپ سیگنال، تابلو برق فشار ضعیف، تابلو برق فشار قوی و … نیز میتوانند در تابلو برق موتورخانه مورد استفاده قرار گیرند.
سیستم کنترل هوشمند موتورخانه چه مزایایی دارد؟
استفاده از تابلو برق هوشمند، به کاربر این امکان را میدهد که بدون نیاز به مراجعه مستقیم به آن جهت قطع و وصل کلیدها و سوئیچهای مختلف یا تعمیرات توسط تکنسینهای فنی، با استفاده از تلفن همراه، رایانههای شخصی یا کنترلهای از راه دور، آن را مدیریت کند؛ همچنین، سازنده تابلو برق نیاز به نصب کلید و پریز را از بین میبرد و کلیه اتصالات چراغها و خروجیهای برقی را توسط کابل به درون تابلو برق هدایت میکند و در آن به قطع و وصل جریان الکتریسیته میپردازد.
برای پاسخ به سوال مزایای تابلو برق موتورخانه چیست، لازم به ذکر است که این تابلوها قابلیتهای زیر را فراهم میسازند:
- قابلیت کنترل هوشمند تابلو برق از راه دور
- کاهش مصرف انرژی
- صرفهجویی در مصرف برق
- سیستمهای روشنایی، گرمایشی، سرمایشی و وسایل الکتریکی با این وسیله بهآسانی کنترل میشوند.
- افزایش امنیت ساختمان
- کاهش خطر آتشسوزی
- افزایش طول عمر وسایل الکتریکی
- امکان خاموش و روشنکردن کنتاکتورها
- اطلاعرسانی هرگونه قطعی تابلو برق از طریق تلفن
نحوه عملکرد تابلو برق موتورخانه چگونه است؟
استفاده از سیستم گرمایشی مبتنیبر چرخش آب، بهعنوان یک روش قدیمی و موثر برای کنترل دما در ساختمانها، بسیار رایج است. موتورخانهها، وظیفه گرم کردن آب و پمپاژ آن به ساختمان را بهعهده دارند. در این روش، آب با دمای معمولی وارد موتورخانه شده و با استفاده از مشعلهای موجود یا چیلرها، گرم یا سرد میشود و پس از انتقال به موتورپمپ، توسط آن در لولهها جریان مییابد.
مشعلها بیشتر با استفاده از گاز و برق تکفاز کار میکنند و موتورهای پمپ نیز با برق تکفاز یا سهفاز، بسته به توان آنها به فعالیت میپردازند. بنابراین، برای کنترل موتورپمپ و مشعل، از تابلوهای کنترل موتورخانه و تاسیسات استفاده میشود.
بسیاری از افراد بهاشتباه فکر میکنند که برای ایجاد سیستم هوشمند موتورخانه در ساختمان، نیاز به تخریب و تغییرات اساسی در ساختمان و موتورخانه وجود دارد؛ اما در واقعیت، این امر صحیح نیست. با نصب این تجهیزات و کمترین هزینه، میتوان بهطور قابلتوجهی استهلاک سیستم گرمایشی و مصرف سوخت را کاهش داد. نصب تابلو برقهای این سیستم، بسیار آسان است و نیازی به ایجاد تغییرات در موتورخانه ندارد. آنها بهطور کاملا مستقل از سایر اجزای موتورخانه نصب میشوند و حتی برای نصب آنها، نیازی به توقف فعالیت موتورخانه نیست.
سخن پایانی
در بررسی تابلو برق موتورخانه چیست، آموختیم که از این تجهیزات برای کنترل و مدیریت صحیح و ایمن تجهیزات الکتریکی در صنایع مختلف استفاده میشود. طراحی و راهاندازی دقیق تابلوهای برق موتورخانه، سبب بهبود عملکرد سیستمهای الکتریکی، کاهش هزینهها و افزایش ایمنی و امنیت موتورخانه میشود. ازاینرو، استفاده از تابلو برق صنعتی موتورخانه بهعنوان یکی از روشهای حیاتی در بهبود عملکرد و کارایی صنایع مختلف محسوب میشود.
سوالات متداول
تابلو برق موتورخانه چیست؟
تابلو برق موتورخانه، سیستمی است که برای کنترل و مدیریت موتورها، دیگها، پمپها و تجهیزات الکتریکی دیگر در یک موتورخانه استفاده میشود.
تابلو برق موتورخانه چه وظایفی را بر عهده دارد؟
تابلو برق موتورخانه، وظایف مختلفی از جمله قطع و وصل کردن موتورها، مانیتورینگ و کنترل دما و فشار، حفاظت از تجهیزات، و مدیریت مصرف انرژی را برعهده دارد.
تابلو برقهای موتورخانه چه مزایایی دارند؟
استفاده از تابلو برق موتورخانه، سبب بهبود عملکرد و کارایی سیستمهای الکتریکی، کاهش هزینهها، افزایش ایمنی و امنیت موتورخانه و صنایع مختلف میشود.
تابلو برقهای موتورخانه چگونه کار میکنند؟
تابلو برق موتورخانه، با استفاده از سنسورها، کنتاکتورها، رلهها و سایر تجهیزات الکتریکی کنترل و مدیریت تجهیزات موتورخانه را انجام میدهد.
تابلو برقهای موتورخانه چگونه نصب میشوند؟
نصب تابلو برق موتورخانه، نیازمند طراحی، نصب تجهیزات الکتریکی و اتصال به سیستمهای الکتریکی موجود در موتورخانه است.