تابلو برق توزیع اصلی، به عنوان یکی از اجزای اساسی سیستم برق، نقش بسیار مهمی در تامین و توزیع انرژی الکتریکی دارد. این تابلوها، به عنوان نقطه وصل بین شبکه برق و مصرفکنندهها، مسئولیت توزیع ایمن و پایدار برق را بر عهده دارند. باتوجهبه اهمیت بینظیر تابلو برق صنعتی در امنیت و عملکرد صحیح سیستم برق، انتخاب و خرید تابلو برق توزیع اصلی نیازمند بررسی دقیق نیازها و استانداردهای موردنیاز است.
تابلو برق توزیع اصلی چیست؟
تابلو برق اصلی، یک واحد یا جعبهای است که داخل آن فیوزها، سوییچهای مداری، قطعکنندههای مدار، کلیدهای کمپکت و اجزای حفاظتی مانند محافظت از نشت جریان و اتصال زمین قرار دارند. مأموریت اصلی این تابلو برق، توزیع برق به نقاط مصرف یا مدارهای فرعی است.
انواع تابلو برق توزیع
تابلو توزیع قدرت با نامهای Distribution Panel، تابلو توزیع Shelter و تابلو برق توزیع نیز شناختهشده هستند. این تابلوها به بخش فشار ضعیف ترانسفورماتور متصل میشوند و وظیفه اصلی توزیع برق به مدارهای فرعی (کل سیستم) را بر عهده دارند. تابلو توزیع برق به بخشهای مختلفی تقسیم میشود، هرکدام از آنها وظیفههای خود را انجام میدهند و در انواع مختلف موجود هستند:
- تابلو اصلی توزیع برق: این تابلوها از سمت فشار ضعیف به ترانسفورماتورها متصل میشوند.
- تابلو نیمهاصلی توزیع برق: این نوع تابلو از تابلو اصلی تغذیه میشود و مسئولیت تامین برق بخشی از سیستم را بر عهده دارد.
- تابلو فرعی تاسیسات: این تابلوهای برق توزیع برای کنترل برق و توزیع آن در بخشهای خاصی از ساختمانها مانند موتورخانهها استفاده میشوند. این تابلوها برای کنترل سیستمهای برقی ویژه کاربرد دارند.
- تابلو فرعی روشنایی: این تابلو نیز از تابلو اصلی تغذیه میشود و برای توزیع و کنترل برق روشنایی و کلیدهای عمومی استفاده میشود.
نحوه طراحی تابلو برق توزیع
در فرایند طراحی تابلو برق توزیع، دو نوع نقشه مورد نیاز است؛ یعنی نقشههای رایزر دیاگرام و نقشههای داخل تابلو.
- نقشه رایزر دیاگرام: این نقشه، محل نصب تابلو برق توزیع را مشخص میکند.
- نقشه داخل تابلو: این نقشه، مکان و طرح فیوزها و کلیدها را تعیین خواهد کرد.
بهعنوانمثال، در یک کارخانه، تابلو برق توزیع بهعنوان یک تجهیز با حفاظت بالا برای کنترل و تقسیم جریان ورودی به بخشهای مختلف شناخته میشود. این تابلو برق، با وصلشدن به تعداد معینی از فیدرها به یک کلید اصلی متصل میشود. در اینجا، نکات زیر در طراحی تابلو برق توزیع حائز اهمیت است:
- طراحی مدار فرمان مطابق با نیازهای عملکردی.
- تعیین میزان جریان مصرفی هر تجهیز.
- تعیین نوع تکفاز یا سه فاز بودن مصرفکننده.
- انتخاب حفاظتهای مناسب مانند کنترل فاز و بار، اینترلاکهای الکتریکی و مکانیکی.
- تعیین حداکثر جریان شکست عایقی و حداکثر جریان قطع اتصال کوتاه.
مشخصات فنی تابلو برق توزیع
بهدلیل ماهیت عملکرد تابلو توزیع برق، انتخاب درست و دقیق آن بسیار حائز اهمیت است. زیرا تابلو برق توزیع نقش مهمی در سیستم توزیع برق ایفا میکند؛ به اینصورت که منبع تغذیه را به مدارهای فرعی تقسیم میکند و با استفاده از کلیدها و فیوزها از هر مدار محافظت میکند. بهعنوانمثال، انتخاب کلیدها در تابلو توزیع برق یک مورد بسیار حیاتی است که باید به آن توجه ویژهای داشته باشیم.
ولتاژ نامی | 230 ولت تکفاز 660-380 ولت سه فاز متناوب |
فرکانس | 40 تا 60 هرتز |
جریان نامی | تا 5000 آمپر |
میزان تحمل جریان اتصال کوتاه | تا 100 کیلو آمپر در یک ثانیه |
استاندارد | IEC 439 |
درجه حفاظت | مطابق استاندارد IEC 529 از IP40 تا IP54 |
نقشه تابلو برق توزیع اصلی
جهت سهولت در انجام کار، ضروری است که نقشه تابلو برق توزیع را در شمای فنی به طور دقیق رسم نموده و اطلاعات مربوطه را با درج علائم و ارقام مورد نیاز در کنار هر عنصر مدار کامل سازی کنید. در فرایند طراحی نقشه تابلو برق، یک یا چند خط بهعنوان رزرو برای مواقعی که یکی از خطوط دچار خرابی میشود یا به مصرفکننده جدیدی نیاز است، در نظر گرفته خواهد شد.
ضمن آنکه، جهت حفاظت از تابلو برق، استفاده از سیم بافته شده نرم با مقطع زیاد بهعنوان سیم اتصال به زمین میتواند بین قسمتهای متحرک و ثابت تابلو برق اجرا شود.
قیمت تابلو برق توزیع اصلی
در هنگام خرید تابلو برق توزیع اصلی، باید به فاکتورهایی همچون قابلیت اطمینان، توانایی تشخیص قطعی توسط تابلو برق، و امکان کنترل دستی آن توجه داشته باشیم تا بتوانیم تابلو برق با کیفیتی را تهیه کنیم. قیمت تابلو برق به عوامل مختلفی از جمله اندازه و جنس بدنه بستگی دارد؛ برای دریافت قیمت دقیق تابلو برق، میبایست با تولیدکنندههای تابلوهای برق توزیع تماس بگیرید.
خرید و سفارش تابلو برق توزیع اصلی در برقستان
تابلو برق اصلی نقش اساسی در توزیع انرژی الکتریکی به سیستمها و مدارهای فرعی دارد؛ بنابراین، انتخاب و خرید تابلو برق بادقت و آگاهی نسبت به نیازهای سیستم الکتریکی موردنظر انجام میشود. باتوجهبه عواملی مانند قابلیت اطمینان، کیفیت ساخت، قابلیت تشخیص و کنترل، این خرید باید با بهرهگیری از مشاورههای متخصصانه در شرکت برقستان سازنده تابلو برق انجام شود تا تضمین کند تابلو برق توزیع اصلی مطابق با استانداردها و نیازهای مدار الکتریکی فعلی و آینده سازمان خریدار است.
تفاوت تابلو برق توزیع اصلی با فرعی
تابلو توزیع اصلی، یک سامانه تامین برق است که انرژی الکتریکی را بین مدارهای جانبی توزیع میکند. از طرف دیگر، تابلو توزیع فرعی یک واحد است که پس از تابلوی اصلی نصب میشود و برای رهبری و کنترل برق برای موتورخانهها و سیستمهای روشنایی بهکار میرود.
بنابراین، درصورتی که تابلو توزیع اصلی به دلایلی درست عمل نکند، از آنجایی که تابلو توزیع فرعی نیز برق خود را از تابلو اصلی تامین میکند، میلیونها چراغ مصرفکننده بهطور خودکار خاموش خواهد شد.
تجهیزات اصلی تابلو برق توزیع
در تابلو برق توزیع، برای اجرای فرمانها و درخواستهای مدارهای قدرت که بر اساس نقشههای الکتریکی تعریف میشوند، از تجهیزات زیر استفاده میشود. انتخاب این تجهیزات بر اساس نیازهای مصرفکننده قابلتغییر است:
- کلیدهای هوایی
- کلیدهای مینیاتوری همراه با کنتاکتورها و رلهها
- کلیدهای اتوماتیک یا حرارتی
- تجهیزات اندازهگیری
- مانیتورها
- شینهها، کابلها و ترمینالها
- شاسیهای استارت و استپ و سایر تجهیزات مرتبط.