تابلو برق ها وظیفه توزیع ایمن برق در سراسر یک تأسیسات صنعتی یا تجاری را برعهده دارند. هر تابلو برق بخشی از یک سیستم توزیع الکتریکی و منبع تغذیه برق محسوب می شود و دارای زیر بخش های متعددی خواهد بود. تابلو برق صنعتی به ارتباط استاندارد و درست اجزای یک سیستم برقی کمک می کند و مانع از بروز اختلال در عملکرد سیستم میشود. آشنایی با انواع تابلو برق صنعتی و مشخصات آن کمک می کند که با توجه به نوع سیستم تجاری یا صنعتی، بهترین مدل را انتخاب و خریداری کنیم.
تابلو برق های صنعتی محفظه هایی عایق هستند که تجهیزات و قطعات کنترل برق درون آن ها قرار می گیرد. عایق بودن محفظه بیرونی باعث می شود که تجهیزات و قطعات درونی تابلو برق تحت تأثیر نوسانات و دیگر مشکلات مانند برق گرفتگی عملکرد خود را از دست ندهند و باعث خرابی سیستم الکتریکی نشوند. برای ساخت محفظه ای که در برابر جریان الکتریکی مقاوم باشد، از فلز، کامپوزیت یا پلی کربنات استفاده می شود. قطعاتی مانند دستگیره های کنترل، نمایشگر های نظارتی و سوییچ ها درون محفظه تابلو برق قرار می گیرند.
تابلو برق صنعتی مانع از شوک های الکتریکی می شود و اپراتور ها را از خطر برق گرفتگی دور نگه می دارد. درون تابلو برق های صنعتی فیوز ها و قطع کننده های جریان برق وظیفه جلوگیری از نشتی جریان الکتریکی را برعهده دارند.
تابلو برق متال انکلوزد Metal Enclosed
برای سیستم هایی که با ولتاژ پایینی دارند و مقدار ولتاژ آن ها به طور معمول تا 1 کیلو وات است، از تابلو برق متال انکلوزد Metal Enclosed استفاده می شود. این تابلو برق های صنعتی از محفظه ای فلزی تشکیل شده اند و تمامی قطعات مورد نیاز مانند مدار ها، کلید ها و سایر اجزا درون این محفظه قرار می گیرد. تمامی تجهیزات صنعتی تابلو برق متال انکلوزد Metal Enclosed درون محفظه اصلی قرار دارند و هیچ محفظه جداگانه یا مستقلی درون محفظه اصلی طراحی نمی شود.
نبود محفظه داخلی مستقل به این معنا است که بر خلاف بسیار مدل های تابلو برق صنعتی، شین ها در محفظه ای جدا قرار نمی گیرند و کنار دیگر قطعات تابلو برق در بدنه فلزی اصلی هستند. قطع کننده های مدار که به طور معمول در محفظه مستقل شین ها قرار دارند، در تابلو برق متال انکلوزد Metal Enclosed کنار دیگر اجزای مدار طراحی می شوند.
تابلو برق Compartment Type
یکی دیگر از تابلو برق صنعتی که برای سیستم هایی با ولتاژ پایین کاربرد دارد، تابلو برق Compartment Type است. این نوع تابلو برق زیر مجموعه ای از تابلو برق های متال انکلوزد Metal Enclosed هستند و تمامی ویژگی های تابلو برق Metal Enclosed را دارند. تابلو برق Compartment Type قابلیت نصب در فضا های سر بسته (داخل ساختمان) و فضا های باز (حیاط یا دیگر بخش های سر باز ساختمان مانند پشت بام) را دارد و محدودیتی برای محل نصب آن وجود ندارد.
تابلو برق کشویی یا Withdrawable
تابلو برق های کشویی ترکیبی از تابلو برق های ثابت و تابلو برق های متحرک هستند. در تابلو برق کشویی یا Withdrawable تمامی تجهیزات و قطعات الکتریکی در محفظه هایی جدا و مستقل قرار می گیرند. محفظه فلزی مستقل به شکل کشو هایی کوچک درون محفظه اصلی تابلو برق صنعتی طراحی می شوند.
این کشو ها قبل حمل هستند و در صورت نیاز امکان تعویض آن ها وجود دارد. در تابلو برق صنعتی کشویی اگر قطعه ای آسیب ببیند، با خارج کردن کشوی مورد نظر می توان برای تعویض یا تعمیر قطعه اقدام کرد و نیازی به قطع کردن جریان برق کل تابلو برق نخواهد بود.
تابلو برق متاکلد Metal Clad
اگر در میان انواع تابلو برق صنعتی و مشخصات آن به دنبال محصولی هستید که بالاترین ایمنی را در برابر جریان برق داشته باشد، تابلو برق متاکلد Metal Clad همان قطعه صنعتی است که به دنبال آن هستید. این تابلو برق صنعتی برای ولتاژ هایی با شدت متوسط کاربرد دارد. اگر ولتاژ سیستم تجاری یا صنعتی مورد نیاز شما در بازه 2.4 کیلو ولت تا 38 کیلو ولت قرار دارد، تابلو برق Metal Clad برای سیستم شما مناسب خواهد بود.
تابلو برق متاکلد یک محفظه فلزی اصلی دارد که درون آن محفظه هایی کوچک تر طراحی می شوند. با کمک نوع طراحی این تابلو برق تمامی قطعات درونی آن مانند قطع کننده های مدار یا شین ها در محفظه هایی جدا و مستقل قرار می گیرند. این نوع طراحی از تماس تصادفی قطعات داخلی تابلو برق صنعتی با یکدیگر جلوگیری می کند.
تابلو برق Swing
تابلو برق Swing یکی از مدل های گران قیمت تابلو برق صنعتی محسوب می شود. در این تابلو برق شما به تجهیزات داخلی دسترسی کامل دارید و امکان دیدن پست قطعات نیز وجود دارد. درب تابلو برق های Swing متحرک است و از شیشه ساخته می شود.
تابلو برق رک (Rack)
برای سیستم های صنعتی یا تجاری که نیاز به تابلو برق های قفسه بندی شده دارند، استفاده از تابلو برق رک (Rack) توصیه می شود. این تابلو برق روی دیوار نصب می شود و به فضای زیادی نیاز ندارد. این مدل از تابلو برق صنعتی در صنایع هوانوردی، نظامی و صنایع مشابه بیشترین کاربرد را دارد.
انواع تابلو برق های صنعتی از نظر ولتاژ
یکی از روش های دسته بندی و طبقه بندی انواع تابلو برق صنعتی و مشخصات آن در نظر گرفتن ولتاژ قابل تحمل برای تابلو برق صنعتی است. وظیفه اصلی تابلو برق های صنعتی توزیع برق در سیستم خواهد بود؛ در نتیجه ساخت این تجهیزات صنعتی با توجه به نیاز سیستم، فضای در دسترس برای نصب تابلو برق صنعتی و شدن ولتاژ جریان الکتریکی ساخته می شوند. تابلو برق های صنعتی بر اساس شدت ولتاژ به چهار دسته تقسیم می شوند.
دسته اول تابلو برق هایی هستند که تحمل ولتاژ هایی با شدت جریان کمتر از 1 کیلو وات را دارند و به آن ها تابلو برق های صنعتی کم فشار گفته می شود. دسته دوم به تابلو برق های فشار متوسط تعلق دارد که می توانند جریان های الکتریکی بین 1 کیلو ولت تا 30 کیلو ولت را تحمل کنند. در سومین دسته بندی تابلو برق های صنعتی فشار قوی قرار می گیرند که برای جریان های الکتریکی 30 کیلو وات تا 150 کیلو ولت طراحی شده اند. چهارمین و آخرین دسته بندی برای انواع تابلو برق های صنعتی به تابلو برق هایی با توان بالای 150 کیلو ولت تعلق دارد که برای صنایع تجاری یا سیستم های صنعتی بزرگ کاربرد دارند.
بررسی معیار های اصلی جهت خرید تابلو برق صنعتی
بعد از شناخت انواع تابلو برق صنعتی و مشخصات آن ها به بررسی نکات مهم برای خرید تابلو برق مناسب می پردازیم. تابلو برق های صنعتی باید بر اساس میزان ولتاژ برق مورد استفاده خریداری شوند و در کنار قدرت آن ها، نوع طراحی فیزیکی نیز اهمیت دارد. از دیگر نکاتی که باید در زمان خرید باید به آن ها توجه داشته باشید، موارد زیر بیشترین اهمیت را دارند:
- رتبه بندی محصول و استاندارد های آن
- اندازه تابلو برق صنعتی و میزان فضای مورد نیاز برای نصب آن
- گرما و حرارت تولید شده توسط تابلو برق و سیستم تجاری یا صنعتی
- میزان دسترسی به قطعات داخلی
- نحوه نصب و راه اندازی
عوامل تأثیر گذار بر قیمت تابلوهای برق
تابلو برق های صنعتی تحت تأثیر عوامل متعددی مانند ابعاد و اندازه محفظه اصلی، جنس محفظه بیرونی یا درونی، نوع تابلو برق صنعتی و ویژگی های آن، شرایط اقتصادی و قیمت تجهیزات به کار رفته برای ساخت تابلو برق صنعتی قرار می گیرند. خرید محصولات بی کیفیت و ارزان قیمت آسیب هایی جبران ناپذیر را به سیستم های صنعتی وارد می کند و هزینه های تعمیر سیستم را افزایش می دهد. اگر قصد دارید در هزینه های عملیاتی صرفه جویی کنید، تابلو برق های با کیفیت را خریداری کنید.
علل اصلی تفاوت قیمت تابلو برق صنعتی در بازار
عوامل متعددی هستند که روی قیمت تجهیزات صنعتی مانند تابلو برق ها اثر می گذارند اما گاهی دیده می شود که دو محصول مشابه، قیمت های متفاوتی دارند. یکی از مهم ترین دلایل نوسانات قیمت تابلو برق های صنعتی در بازار، شرایط اقتصادی است. زمانی که قیمت قطعات داخلی و تشکیل دهنده تابلو برق های صنعتی دائم در حال تغییر باشد، قیمت نهایی محصول نیز دچار تغییر و نوسان می شود.
از دیگر علل اصلی تفاوت قیمت تابلو برق صنعتی در بازار شیوه تولید محصول است. با اینکه بسیاری از تابلو برق های صنعتی در نگاه اول ویژگی های یکسانی دارند؛ ولی قطعاتی که برای ساخت آن ها مورد استفاده قرار می گیرد، کیفیت های متنوعی دارند. هر چه قطعات داخلی مرغوب تر باشند، هزینه بالاتری دارند و قیمت نهایی تابلو برق صنعتی را افزایش می دهند.
تجهیزات تابلو برق صنعتی و انواع آن
تابلو برق های صنعتی بر اساس انواع تابلو برق صنعتی و مشخصات آن دارای تجهیزات و قطعات گوناگونی هستند. از اجزای مهم می توانیم به انواع کلید ها یا سوییچ ها مانند سوییچ هوا یا سوییچ روغنی، کنتاکتور، فیوز، بی متال، کلید های محافظ نشتی جریان، کلید مینیاتوری MCB، رله حفاظتی، تایمر، داکت کابل، ترمینال و تابلو برق پی ال سی اشاره کنیم. در ادامه با مهم ترین انواع تجهیزات تابلو برق صنعتی آشنا می شویم.
بررسی کلید حرارتی
کلید های حرارتی برای قطع و وصل کردن جریان الکتریکی کاربرد دارند. کلید های حرارتی انواع مختلفی دارند ولی وظیفه تمامی آن ها نظارت بر جریان الکتریکی جاری در سیستم است. کلید های حرارتی قابلیت تنظیم دارند و امکان تعیین میزان جریان مجاز برای عبور از تابلو برق وجود دارد.
بررسی کنتاکتور ها
قطعه ای که وظیفه انتقال بار الکتریکی را برعهده دارد، کنتاکتور ها هستند. این قطعات آرمیچری دارند که با حرکت و چرخش سبب تولید جریان مغناطیسی می شود. میدان مغناطیسی تولید شده توسط کنتاکتور ها بدون نیاز به جریان برق، بار الکتریکی را منتقل می کند.
بررسی کلید قطع جریان
زمانی که نشت جریان الکتریکی اتفاق می افتد، مدار با خطر مواجه می شود. در این زمان است که کلید های قطع جریان کاربرد دارند. این کلید ها با مشخص شدن نشتی الکتریکی در سیستم، جریان برق را قطع می کنند. کلید های قطع جریان در تابلو برق های فشار متوسط کاربرد دارند.
معرفی کلید کامپکت
اگر فشار بار الکتریکی سیستم تجاری و صنعتی یا تابلو برق از میزان مجاز بالاتر برود، امکان آسیب رسیدن به سیستم بالا می رود. در این شرایط اهمیت کلید کامپکت مشخص می شود. این کلید در برابر جریان اضافی از سیستم و تابلو برق صنعتی محافظت می کند.
بررسی کلید مینیاتوری
کلید های مینیاتوری بخش خودکار تابلو برق های صنعتی برای محافظت در برابر جریان های بالا و نشتی جریان الکتریکی هستند. کلید های مینیاتوری یا MCB در تابلو برق های کم فشار و فشار متوسط بیشترین کاربرد را دارند زیرا تا جریان 125 آمپر دسته بندی می شوند. کلید های مینیاتوری دارای دو نوع حرارتی و مغناطیسی هستند.
بررسی و معرفی فیوز ها
فیوز های تابلو های برق صنعتی در سه دسته بندی فیوز تند کار، فیوز کند کار و فیوز مینیاتوری دسته بندی می شوند. فیوز های تند کار نسبت به شدت جریان الکتریکی در مدار حساس هستند و با هر نوع افزایش جریان، مدار را قطع می کنند. فیوز های کند کار در لحظه شروع به کار مدار کاربرد دارند. فیوز های کند کار روی تفاوت میان جریان حقیقی و جریان اسمی مدار نظارت دارند. فیوزهای مینیاتوری برای مدار های لامپی کاربرد دارند و دارای 5 تیپ B، C، D، K و Z هستند.
جمع بندی
تابلو برق های صنعتی دارای انواع گوناگونی هستند و با در نظر گرفتن نیاز سیستم های صنعتی یا تجاری تولید می شوند. اساس عملکرد تمامی تابلو های برق صنعتی یکسان است و هدف استفاده از این تجهیزات، توزیع یکنواخت برق در تمام سیستم و جلوگیری از آسیب های ناشی از شوک های الکتریکی یا نوسانات برق است. شناخت انواع تابلو برق صنعتی و مشخصات آن به خریداران کمک می کند که محصولی کارآمد را با توجه به نیاز سیستم انتخاب کنند.
با اینکه انتخاب نوع تابلو برق صنعتی اهمیت زیادی دارد و روی کارکرد صحیح سیستم اثر می گذارد، خرید محصولی با کیفیت و اصل اهمیت بیشتری دارد. ما در شرکت فنی مهندسی برقستان انواع تجهیزات صنعتی مانند تابلو برق ها را بر اساس استاندارد های بین المللی تولید می کنیم. اگر برای تجهیز و هوشمند سازی انواع پروژه های اداری، مسکونی و تجاری نیاز به مشاوره دارید، کارشناسان برقستان آماده پاسخگویی به سؤالات شما هستند. با کمک راه های تماس موجود روی سایت می توانید از مشاوره پیش از خرید یا اجزای طرح های صنعتی بهره مند شوید.
سؤالات متداول
تابلو برق صنعتی چیست؟
تابلو برق های صنعتی بخشی از یک سیستم توزیع الکتریکی هستند که با کمک مدار ها و انشعاب های متعدد، برق را به سیستم های تجاری و صنعتی منتقل می کنند. برای جلوگیری از اختلال در تغذیه برق سیستم، تابلو برق ها دارای مدار شکن محافظ یا فیوز هستند.
تابلو برق های صنعتی با چه مقدار ولتاژ الکتریکی کار می کنند؟
تابلو برق های صنعتی بر اساس شدت ولتاژ به 4 دسته کم فشار، فشار متوسط، فشار قوی و فشار های بسیار بالا تقسیم می شوند. مدل های کم فشار برای ولتاژ های کمتر از 1 کیلو ولت هستند. مدل های فشار متوسط و فشار قوی به ترتیب برای ولتاژ های 1 تا 30 کیلو وات و 30 تا 150 کیلو وات کاربرد دارند. برای ولتاژهای بالای 150 باید از تابلو برق های فشار بسیار بالا استفاده کنید.
تابلو برق صنعتی از چه اجزایی تشکیل می شود؟
تابلو برق های صنعتی از قاب، باس، محفظه بیرونی، دستگاه های محافظ در برابر نوسانات جریان الکتریکی تشکیل می شوند. از دیگر قطعات می توان به فیوز ها، کلید های مینیاتوری یا کلیدهای حرارتی اشاره کرد.