ساخت تابلو برق، نصب و راهاندازی آن گامی حیاتی در هر ساختمان یا تجهیزات صنعتی است که نیازمند برنامهریزی دقیق و اجرای صحیح خواهد بود. باتوجهبه اهمیت آن در تأمین برق و مدیریت انرژی، مراحل نصب ساخت تابلو برق امری بسیار حیاتی محسوب میشود. در این فرآیند باید از دقت و دانش فنی متخصصین بهره گرفت.
تابلو برق صنعتی چیست؟
تابلو برق صنعتی، حاوی محفظهای فلزی است که تجهیزات و قطعات کنترل برق را در خود جای میدهد. حفاظت از افراد در مواجهه با خطرات الکتریکی و محافظت از تجهیزات داخلی دربرابر تأثیرات محیطی، از کاربردهای اصلی تابلوهای برق صنعتی است.
مجموعهای منظم از تجهیزات الکتریکی یا الکترونیکی مانند سوئیچها، دستگیرهها و نمایشگرها، در ردیفهایی با عایقهای مناسب، درون تابلوهای برق قرار میگیرند. این ارتباط سازمانیافته و منظم، امکان کنترل، تعمیر و تعویض سریع این تجهیزات را توسط اپراتورها فراهم میکند. برخی از تابلوهای برق الکترونیکی، ممکن است دارای ویژگیهای خاصی نظیر سیستم تهویه برای کنترل دما، محافظت در برابر تداخلات فرکانس رادیویی یا قابلیت محافظت در برابر تخلیه الکترواستاتیکی باشند.
ساخت تابلو برق برای کاربردهای مختلف
باتوجهبه مکان و شرایط محیطی پروژه، طراحی و ساخت تابلوهای برق میتواند بسیار متنوع باشد. بهعنوانمثال، یک مجتمع مسکونی ممکن است به یک تابلو برق دیواری نیاز داشته باشد، درحالیکه یک میدان نفتی بزرگ به تعداد زیادی تابلو برق فشار ضعیف و متوسط نیاز دارد. عموما، مراحل تولید ساخت تابلو برق استاندارد، میتواند به صورت یکی از روشهای زیر انجام شود:
- تابلوهای برق فشار ضعیف (فشار تا 1000 ولت)
- تابلو برق فشار متوسط تا 36 کیلوولت بهصورت فیکس یا کشویی
- تابلوهای حفاظت و کنترل
- سیستم کنترل پاور سنتر (PCC)
- سیستم کنترل موتور (MCC)
- تابلو برق اصلاح ضریب قدرت
- بانک خازنی
- تابلو برق خانگی
- تابلو برق آسانسور
استانداردهای ساخت تابلو برق
استانداردهای استفاده از تجهیزات الکتریکی، همواره از مهمترین ملاکها برای اطمینان از عملکرد مناسب و ایمنی آنها محسوب میشود. تابلوهای برق نیز از این قاعده مستثنی نیستند و باتوجهبه اهمیت برجستهای که در سیستمهای الکتریکی دارند، رعایت استانداردهای لازم امری ضروری است. استانداردهای تابلو برق صنعتی به چند دسته تقسیم میشوند.
استانداردهای مربوط به بدنه عمومی در مراحل نصب ساخت تابلو برق
ترکیبات برقی، نیازمند استانداردهای ایمنی و کیفیتی بالایی هستند. رعایت این استانداردها، برای جلوگیری از خطرات الکتریکی و حفظ عملکرد بهینه تابلوها ضروری هستند. در زیر، برخی از این استانداردها در مراحل نصب ساخت تابلو برق بهشرح زیر ذکر شده است:
- قفل دربها باید همگی یکسان باشند و از جنس استیل یا گالوانیزه ساخته شوند.
- ساخت تابلوها باید بهنحوی باشد که بتوان آنها را در آینده توسعه داد.
- ساختار تابلو باید طوری باشد که افراد با قسمتهای الکتریکی آن در تماس مستقیم قرار نگیرند.
- معیارهای ایمنی، از جمله عدم وجود دربها و دریچههای حفاظتی، تثبیت قسمتهای تابلو، عدم وجود سوراخهای سوختگی و عدم وقوع اشتعال خارج از تابلو برق، باید رعایت شوند.
- تمامی اتصالات، باید به زمین متصل شوند تا جلوی خطرات الکتریکی را بگیرند.
استانداردهای مربوط به کلید قدرت در مراحل نصب ساخت تابلو برق
در مراحل نصب ساخت تابلو برق، موارد زیر باید رعایت شوند:
- کلیدهای قدرت باید تا پایان ۵ سال و پس از انجام ۲۰۰۰ بار عملکرد، نیاز به تعمیر و نگهداری نداشته باشند.
- مکان قرارگیری وسایل باید بهنحوی باشد که در هنگام عملیات بازرسی و تعمیر، دسترسی آسان به مجموعههای قطعکننده و کنتاکتها فراهم شود.
- کنتاکتها و مجموعههای قطعکننده، باید بهراحتی قابلتعویض باشند و امکان تعویض آنها وجود نداشته باشد.
- وسایل الکتریکی مانند کویل و موتور الکتریکی باید از ولتاژ شارژ فنر حدود ۸۰ تا ۱۱۵ درصد ولتاژ اسمی منبع تغذیه شوند، همچنین باید در دمای بالای محیط هم عملکرد خود را حفظ کنند.
- زمینه قرمز برای شینهها، اتصالات شینهها، نگهدارندهها و اتصالات باید با مقررات استاندارد مطابقت داشته باشد.
سایر استانداردهای مراحل نصب ساخت تابلو برق
- سیمکشی در ترانسفورماتور: هنگام سیمکشی بخش ثانویه ترانسفورماتور جریان، استفاده از سیم با مقطع حداقل ۴ میلیمتر ضروری است، همچنین مواد عایق سیمها باید از جنس پلیاتیلن با تحمل ولتاژ ۱۰۰۰/۶۰۰ ولت باشد.
- گرمکن یا هیتر: برای انتخاب گرمکنها، باید به شرایط آبوهوایی توجه کرد تا از ایجاد قطرات آب روی تابلوها جلوگیری شود.
- کنتاکتورهای فشار ضعیف: کنتاکتورها و هادیها باید بهگونهای انتخاب شوند که بتوانند جریان بار نامی را بهصورت مداوم تحمل کنند و همچنین عملکرد آنها باید بدون خسارت یا آسیب باشد. اجزای مجاور کنتاکتور، باید در محدوده ولتاژ نامی بدون هیچ لرزش یا برشی در کنتاکتها کار کنند.
- آزمون راهاندازی تابلو: یکی از استانداردهای مهم در مراحل نصب ساخت تابلو برق، آزمون راهاندازی تابلو بهشمار میرود. قبل از قرارگرفتن تابلوهای برق تحت بار، ضروری است که تمامی تجهیزات موجود در سلولها از جمله کلیدها، مکانیزمهای عملکردی، ترانسفورماتورهای اندازهگیری و دیگر تجهیزات مورد بررسی و آزمایش قرار گیرند. تمامی سیمبندیها و مدارهای الکتریکی، براساس دیاگرامهای سازنده مورد بازبینی قرار میگیرند. درصورتیکه تابلو برق بهصورت مونتاژ شده از کارخانه به محل نصب منتقل شده باشد، آزمون تاییدیه کارخانه کافی خواهد بود.
نکاتی برای مراحل نصب تابلو برق
در مراحل نصب ساخت تابلو برق، باید به نکات حیاتی توجه کرد. یکی از این نکات، ارتفاع مناسب محل نصب تابلو برق است. بهعنوانمثال، کنتور برق خانگی باید در ارتفاع ۱۸۰ سانتیمتر تا ۲ متر از سطح زمین نصب شود. همچنین، فضای آزاد جلوی تابلو برق برای انجام کارهای اضطراری بسیار اهمیت دارد و این فضا، باید حداقل یک متر باشد. همچنین، تابلو برق باید در نزدیکترین فاصله به در خروجی ساختمان نصب شود، اما باید اطمینان حاصل کنید که نصب تابلو برق مانع باز و بستهشدن در نباشد.
درصورتیکه تابلو برق دارای بدنه فلزی است، باید به سیم ارت متصل شود و قطر ورقهای که بدنه تابلو کنتور اصلی را تشکیل میدهد، حداقل 1.5 میلیمتر باشد. همچنین، اگر قصد استفاده از تابلو برق بهعنوان جعبهتقسیم تلفن واحدها نیز وجود دارد، باید یک پنل مجزا در آن نصب شود. ایمنی تابلو برق ساختمان نیز بسیار حائز اهمیت است و باید توجه شود که حداقل ۵۰ سانتیمتر فاصله بین کنتور برق و کنتور گاز حفظ شود.
سخن پایانی
با اتمام مراحل نصب ساخت تابلو برق، ایمنی و عملکرد بهینه سیستم برقی تضمین میشود. از طریق انجام آزمونهای لازم و رعایت استانداردهای مربوط، امکان اطمینان از عملکرد صحیح تابلو برق فراهم میشود. بنابراین، انتخاب تولیدکننده معتبر، استفاده از تجهیزات باکیفیت، تجربه فنی کافی در نصب و راهاندازی و بررسی قیمت تابلو برق صنعتی، میتواند تضمینکننده عملکرد ایدهآل و ایمنی در طولانیمدت باشد.
سوالات متداول
زمان تولید تابلو برق به چه اندازه است؟
این موضوع، کاملا به نوع دستگاه مورد نیاز و تجهیزات داخلی آن بستگی دارد. برای کسب اطلاعات دقیقتر، نیاز به هماهنگی با واحد طراحی و مهندسی شرکت سازنده خواهد بود.
هزینه ساخت تابلو برق، چقدر است؟
هزینه اجرای پروژه، بسته به نوع دستگاه انتخابی و تجهیزات داخلی آن متفاوت است.
برای سفارش تولید تابلو برق چه نکاتی باید مورد توجه قرار گیرد؟
مهمترین نکته انتخاب یک شرکت معتبر است، زیرا این دستگاه باید خدمات تامین و حفاظت برق ۲۴ ساعته را ارائه دهد. بهکارگیری تابلو برقهای باکیفیت، میتواند از هرگونه تلفات و خسارت جلوگیری کند.