تابلو برق استخر
در طراحی و ساخت تابلو برق فشار ضعیف، رعایت برخی نکات بسیار ضروری است. از‌جمله استانداردهایی که هم در طراحی این تابلوها و هم در ساخت آن‌ها باید توسط سازنده تابلو برق صنعتی رعایت شود، استفاده از قطعاتی با برندهای معتبر و انتخاب بدنه مناسب بر‌اساس نوع تابلوی برق که ممکن است آلومینیومی، فولادی و استیل باشد.
تابلو برق فشار ضعیف چیست؟
تابلو برق فشار‌ضعیف یا تابلو LV به تابلو برقی گفته می‌شود که با ولتاژ کمتر از 1000 ولت کار می‌کند. همه اجزا در این نوع تابلو عملکرد وابسته دارند و بروز خطا در یکی از آن‌ها باعث اختلال در عملکرد دیگر اجزا می‌شود. از‌نظر سطح ولتاژ، تابلوهای برق فشار ضعیف متفاوت از تابلوهای برق فشار قوی و فشار متوسط هستند؛ زیرا سطح ولتاژ عبوری از آن‌ها با هم تفاوت دارد.
تابلو برق فشار‌ضعیف معمول‌ترین تابلو برق برای استفاده در محیط خانه و کارخانه‌های کوچک است که نیاز چندانی به فضای باز ندارد و نصب و راه‌اندازی آن نیز به‌صورتی ارزان انجام می‌شود. تابلو برق فشار‌ضعیف به افزایش عمر دستگاه، کاهش هزینه‌های مضاعف و حفظ کیفیت دستگاه‌های برقی کمک می‌کند.
نحوه ساخت تابلو برق فشار ضعیف
ساخت تابلو برق فشار ضعیف به ابزارها و وسایل مختلفی نیاز دارد که محفظه تابلو فشار‌ضعیف یا باکس تابلو، فیوزهای مینیاتوری، ریل فیوز و ریل ترمینال از موارد اساسی ساخت آن‌ها هستند.
مقره پلاستیکی
اگر در تابلو از شین‌های مسی استفاده شود باید از مقره پلاستیکی کمک گرفت و آن‌ها را به‌عنوان عایقی مابین شین و محفظه موجود در تابلو قرار داد. از شین در قسمت نول و ارت تابلو استفاده می‌شود و به آن‌ها شمش‌های مسی نیز می‌گویند.
ترانس
برای اندازه‌گیری میزان ولتاژ و جریان در تابلوهای برق فشار‌ضعیف، به ترانس جریان و ترانس ولتاژ نیاز است و از سیم‌های برق برای متصل کردن قطعات مختلف به یکدیگر استفاده می‌شود.
کلید اتوماتیک
کلیدهای اتوماتیک به‌عنوان فیوز مادر و همچنین به‌عنوان کلید مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند.
دستگاه‌های دیجیتال
نقش دستگاه‌های دیجیتالی بر روی درب تابلوهای برق فشار‌ضعیف، اندازه‌گیری جریان و ولتاژ است.
کنتاکتور
کنتاکتور یاcontactor قطعه دیگری از تابلوهای برق فشار‌ضعیف را تشکیل می‌دهد که از آن به‌عنوان کلید مغناطیسی در تابلو استفاده می‌شود و در سرعت‌های بالا، سه فاز را به‌صورت هم‌زمان قطع و وصل می‌کند.
بی متال
بیمتال در زیر کنتاکتور نصب می‌شود و در زمان‌هایی مورد استفاده قرار می‌گیرد که موتور مصرف‌کننده باشد.. در مواقعی که موتور بیش از حد داغ می‌شود بیمتال باعث قطع شدن اتوماتیک آن خواهد شد.
یکی از بهترین شرکت‌های سازنده تابلو برق صنعتی، ﺷﺮﮐﺖ فنی مهندسی تجهیز بنا گستر برقستان است که ﺧﺪﻣﺎﺕ ﺑﺮقی ﻭ ﻣﮑﺎنیکی کاملی در زمینه ساخت تابلو برق فشار ضعیف به مشتریان خود ارائه می‌دهد.
انواع تابلو برق فشار ضعیف
تابلوهای فشار‌ضعیف از‌نظر نوع استفاده به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند:
تابلوهای اصلی یا Main
تابلوهای اصلی معمولا از مدارهای کنترلی و حفاظتی زیادی تشکیل شده‌اند تا میزان خطا را به پایین‌ترین سطح کاهش می‌دهند. فیدرهای این نوع تابلو معمولا از نوع کلید هوایی هستند.
تابلو برق Main sub
تابلوهای زیردستی از فیدرهای تابلوهای اصلی تغذیه می‌کنند و وظیفه آن‌ها انتقال انرژی به قسمت‌های مختلف است. این تابلوها از منطق یا مدار فرمان خاص بی‌نیاز هستند.
تابلوهای برق DB
این تابلوها معمولا به‌صورت دیواری ساخته می‌شوند و بیشتر کاربرد اداری دارند؛ زیرا جای بسیار کمی را اشغال می‌کنند. ورودی و خروجی این نوع تابلوهای برق با کلیدهای مینیاتوری یا MCB کنترل می‌شود.
تابلوهای برق کنترلی
این تابلوها برای ایجاد ارتباط با تابلوهای اصلی و کنترل تابلوهای اصلی، زیردستی وMCC به کار می روند و به‌صورت تمام خودکار، نیمه‌خودکار یا دستی طراحی می‌شوند.
از این نوع تابلو در سیستم‌های حساس استفاده می‌کنند؛ زیرا سیستم به نظارت و کنترل دائمی نیاز دارد. این تابلوها با نظارت دائمی میزان خطا را به پایین‌ترین حد کاهش می‌دهند. ازطرف‌دیگر تابلوهای کنترلی تعمیر، عیب‌یابی و نگهداری از سیستم را آسان‌تر می‌کنند.
تابلو برق MCC
نام این تابلوها مخفف Motor control center است. آن‌ها در تمام صنایع و کارخانجات و در بعضی از دفاتر به کار می‌روند. تابلوهای MCC معمولا از تابلوهای اصلی تغذیه می‌شوند و بسته به نوع خود، نقش کنترلی و محافظتی مختلفی انجام می‌دهند. گاهی اوقات این تابلوها دارای باکس کنترل منطقی یا PLC هستند.
تابلوهای برق کشویی
تابلوهای کشویی جای بسیار کمی اشغال می‌کنند و می‌توان در این تابلوها مدارهای کنترلی حجیم و فیدرهای زیادی را جای داد. در‌صورت بروز مشکل در هر یک از قطعات، می‌توان به‌راحتی سلول را جدا و قطعه مورد نظر را تعمیر کرد که یکی دیگر از مزیت‌های استفاده از تابلو برق کشویی است.
تابلو برق بارانی
این نوع تابلو برق فشار‌ضعیف با یک کلاهک مخصوص برای استفاده در فضای باز طراحی شده است. شیب این کلاهک متناسب با مکان نصب است و می‌توان آن را از چهار طرف تنظیم کرد. در قسمت جلویی این تابلوها، شیارهای مخصوصی تعبیه شده است تا قطعات الکتریکی به‌کار‌رفته در تابلو تهویه و خنک نگه داشته شوند. درجه حفاظت این نوع تابلوهای برق فشار‌ضعیف، به‌صورت IP 54~ 56 در نظر گرفته شده‌اند.
تابلو برق سلولی
تابلوهای برق سلولی با استفاده از پیچ‌ومهره و به‌صورت ایستاده به تولید می‌رسند. روبندهای لولایی در ساختار تابلوهای برق سلولی از دسترسی به نقاطی از تابلو جلوگیری می‌کند که دارای برق هستند.
قطعات مختلف این تابلو با استفاده از پیچ‌و‌مهره‌های مخصوص به سینی متصل شده‌اند. سرویس و نگهداری این قطعات آسان است و برای دسترسی به قطعات مختلف به‌کار‌رفته در آن، می‌توان روبنده و درب جلوی تابلو را باز و به این قطعات دست پیدا کرد.
تابلو برق خازنی
استفاده از موتورهای القایی و بارهای سلفی سبب ایجاد توان تلف‌شده در سیستم می‌شود. استفاده از تابلو برق خازنی برای کاهش توان تلف‌شده در سیستم رایج است. این دستگاه‌‌ها با اصلاح ضریب قدرت به حذف اثر موتورهای القایی و بارهای سلفی کمک می‌کنند.
تابلوهای برق از‌نظر ساختار به دسته‌های زیر طبقه‌بندی می‌شوند:
تابلو برق ایستاده (Free Standing / Self Standing)
این تابلوها معمولا با ارتفاعی حدود دو متر به تولید می رسند و دارای اسکلت فلزی، درب‌ها و فونداسیون هستند. در قسمت سقف آن‌ها چندین قلاب حمل نصب می‌شود تا امکان جابه‌جایی تابلوها وجود داشته باشد. همچنین تابلوهای چندمنظوره حالت ایستاده دارند و تجهیزاتی همچون قدرت، کنترل و پنوماتیک در آن‌ها نصب شده‌اند.
تابلوهای دیواری روکار (Surface Mounted)
این تابلوها بر روی سطح دیوار نصب می‌شوند که نصب آن‌ها توسط اتصالات خاصی مانند گوشواره صورت می‌گیرد.
تابلو برق دیواری توکار (Flash Mounted یا Recessed Mounted)
تابلوهای فوق در عمق دیوار یا سطح به‌صورت توکار نصب می‌شوند و اطراف آن را با قاب می‌پوشانند.
تابلو برق فشار‌ضعیف رومیزی
در‌صورت وجود محدودیت فضا برای نصب تابلو یا کم بودن تجهیزات تابلو می‌توان از مدل رومیزی آن‌ها استفاده کرد.
تابلو برق فشار‌ضعیف رک
این تابلوها را به‌طور معمول به‌صورت قفسه‌بندی استفاده می‌کنند و باکس‌های اندازه‌گیری، کنترلی و نشان‌دهنده‌ها روی آن‌ها قرار می‌گیرند.
اجزای تشکیل‌دهنده تابلو برق فشار ضعیف
برای ساخت تابلو برق فشار‌ضعیف، سه قسمت مجزا در نظر گرفته می‌شود:
بخش قطع‌کننده
هر بخش قطع‌کننده می‌تواند تا چهار قطع‌کننده مدار قدرت را نگه دارد که به‌صورت عمودی مرتب‌شده‌اند. هر قطع‌کننده، مدار قدرت را به‌طور مجزا از سایر قطع‌کننده‌ها جدا می‌کند. پشت محفظه قطع‌کننده مدار، محفظه اتوبوس قرار دارد که با استفاده از موانع جامد حفظ می‌شود.
محفظه اتوبوس
محفظه‌های اتوبوس در تابلوهای برق فشار‌ضعیف توسط یک مانع از یکدیگر جدا می‌شوند که به‌صورت عایق‌بندی‌شده بین محفظه‌ها قرار می‌گیرد. محل نصب محفظه کابل در پشت تابلو برق است که از محفظه اتوبوس جدا می‌شود.
محفظه کابل
محفظه کابل درب‌های لولایی یا روکش‌های قابل جدا شدن دارد که امکان دسترسی به سیم‌های تابلو را جهت نصب یا قطع کردن آن‌ها امکان‌پذیر می‌کند. این چیدمان محفظه معمولی‌ترین نوع است و به این دلیل که دسترسی به قسمت پشت محفظه تابلو برق لازم است، به آن تابلو برق فشار‌ضعیف دسترسی به عقب نیز می‌گویند.
قیمت تابلو برق فشار ضعیف
عوامل مختلفی در تعیین و محاسبه قیمت انواع تابلوهای برق موثر است که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- ابعاد در نظر گرفته‌شده به‌منظور قرار‌گیری المان‌های مختلف در داخل تابلو برق
- کیفیت، نوع و تعداد تجهیزات نصب‌شده در داخل تابلوهای برق
- هزینه مربوط به دستمزد ساخت تابلو برق و مونتاژ آن
سخن پایانی
تابلوهای برق فشار ضعیف مانند سایر تابلوهای برق با توزیع و کنترل درست جریان از دستگاه‌های برقی محافظت می‌کنند و مانع خرابی آن‌ها می‌شوند. این دسته از تابلوها با ولتاژ پایین در تاسیسات صنعتی و تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرند که شامل ژنراتورها، ترانسفورماتورها و مدارها است. همچنین می‌توان از تابلوهای برق با فشار ضعیف در پست‌های فرعی نیز استفاده کرد. مشتریان می‌توانند برای سفارش تابلو برق صنعتی و ساخت تابلو برق فشار ضعیف به شرکت فنی مهندسی برقستان مراجعه کنند.
سوالات متداول
ساخت تابلو برق فشار‌ضعیف چه نقشی در ساختمان‌سازی دارد؟
تابلو برق فشار‌ضعیف جزء اصلی سیستم برق ساختمان است و نقش بسیار مهمی در تامین برق تجهیزات و دستگاه‌‌ها دارد. هدف از ساخت این تابلو، توزیع برق تجهیزات مختلف است.
مهم‌ترین تجهیزات در ساخت تابلو برق فشار ضعیف کدامند؟
فیوزها پرکاربردترین وظیفه حفاظتی در ساخت آن هستند که قدرت قطع بالا، سرعت عملکرد زیاد، کاهش تلفات و قیمت پایین از مزایای آن‌ها محسوب می‌شود.
استاندارد تابلو برق فشار ضعیف چیست؟
استاندارد IEC کامل‌ترین و بهترین استاندارد برای ساخت تابلو برق فشار ضعیف است.
